Dzień dzisiejszy
1. Wielka Brytania.
Obecnie w Wielkiej Brytanii budowany jest tylko jeden reaktor jądrowy III generacji, w Hinkley Point C. Budowa została rozpoczęta w grudniu 2018 r., a EDF planuje rozpocząć wytwarzanie energii elektrycznej z jednego z 2 reaktorów (każdy o mocy 1,6 GW) do czerwca 2026 r. Ponadto, pomiędzy EDF, China General Nuclear Power i rządem brytyjskim, trwają dyskusje nad planami zastąpienia elektrowni jądrowych w Sizewell B, w Suffolk, i Bradwell, Essex reaktorami III generacji o mocy odpowiednio 3,2GW i 2,2GW.
Kolejną zmianą jest to, że wsparcie dla energetyki jądrowej jest jednym z kluczowych filarów w 10-punktowym planie rządu brytyjskiego, który ma doprowadzić do zielonej rewolucji przemysłowej. Plan ten został nakreślony 14 grudnia 2020 r. w Białej Księdze rządu brytyjskiego w sprawie polityki energetycznej, mającej na celu osiągnięcie zerowej emisji netto do 2050 r. W Białej Księdze rząd potwierdza, że Wielka Brytania przeznaczy 525 mln funtów na rozwój nowej generacji jądrowej.
Biała Księga potwierdza, że rząd rozpocznie negocjacje z EDF w sprawie projektu jądrowego Sizewell C w Suffolk.
Niedawny post w Edie (25/03/20) donosi, że przedsiębiorstwa zobowiązują się do zainwestowania 4,4 mld funtów w Sizewell C, jeśli rząd da zielone światło.
Ponadto rząd chce zbadać nowe możliwości finansowania, aby umożliwić inwestycje w co najmniej jedną elektrownię jądrową do końca tego Parlamentu. Obejmuje to utworzenie funduszu zaawansowanej energetyki jądrowej w wysokości do 385 mln GBP, który ma wspierać rozwój małych reaktorów modułowych oraz wspierać badania i rozwój bardziej zaawansowanych technologii jądrowych, takich jak zaawansowane reaktory modułowe, aby pomóc w ich komercjalizacji.
Utworzenie funduszu zaawansowanej energetyki jądrowej świadczy o politycznym zaangażowaniu w tę technologię, w tym w SMR-y. Grupa przedsiębiorstw, w tym Rolls- Royce Holdings Plc i Laing O'Rourke Plc, planuje budowę 16 małych elektrowni jądrowych do 2050 r. na istniejących terenach jądrowych. Pierwsza z nich może być gotowa już w 2030 r., a pozostałe będą budowane po 2 rocznie w całym kraju. Program ten doda 40 000 miejsc pracy i 250 miliardów funtów eksportu.
Rządowy fundusz na rzecz zaawansowanej energetyki jądrowej zostanie przeznaczony na budowę pierwszej transzy pięciu elektrowni. Każdy blok może generować 440 megawatów i będzie kosztował 1,8 mld funtów, jeśli wszystkie pięć zostanie zbudowanych. Do realizacji projektu potrzebne będą trzy nowe fabryki, w których produkowane będą komponenty. Projekt reaktora wymaga jeszcze zatwierdzenia przez regulatora jądrowego.
Obecnie wydaje się, że Wielka Brytania nie ma żadnych propozycji dotyczących integralnych reaktorów prędkich lub ich odpowiedników.
Wydaje się więc, że istnieje przyszłość dla ograniczonego wykorzystania energii jądrowej w Wielkiej Brytanii. Potwierdza to szósty budżet węglowy opracowany przez Komitet ds. Zmian Klimatu w grudniu 2020 r., w którym szacuje się, że w 2035 r. będzie wytwarzana do 10 GW energii jądrowej, z czego 8 GW będzie stanowić nowa moc.
2. Szeroki świat
Według World Nuclear Association (WNA) obecnie w 32 krajach plus Tajwan działa około 440 reaktorów jądrowych o łącznej mocy około 400 GWe (Giga Watów energii elektrycznej). W 2019 roku dostarczyły one 2 657 TWh, czyli ponad 10% energii elektrycznej na świecie.
Dla porównania, według szacunków Międzynarodowej Agencji Energetycznej (IEA), globalna produkcja energii w 2020 r. przedstawia się następująco:
- paliwa kopalne: 60%
- hydro: 20%
- jądrowy: 11%
- wiatr: 6%
- słoneczny: 3%
Ocenę przyszłego potencjału jądrowego przedstawia również Międzynarodowe Stowarzyszenie Energetyczne (IEA), będące częścią Organizacji Współpracy Gospodarczej (OECD). Każdego roku w swoim raporcie World Energy Outlook (WEO) IEA przedstawia obecną sytuację w zakresie potencjału jądrowego oraz inne scenariusze redukcji emisji dwutlenku węgla. Scenariusz IEA dotyczący ustalonych polityk opiera się na przeglądzie zapowiedzi i planów politycznych, odzwierciedlając sposób, w jaki rządy widzą rozwój swoich sektorów energetycznych w nadchodzących dekadach. MAE opracowuje scenariusze transformacji energetycznej od 2009 r., zaczynając od "Scenariusza 450", który był zgodny z wąskim celem utrzymania stężenia CO2 poniżej 450 ppm (części na milion) - poziomu związanego z 50% prawdopodobieństwem utrzymania średniego wzrostu temperatury globalnej poniżej 2°C. W 2017 roku IEA wprowadziła "Scenariusz zrównoważonego rozwoju" (SDS), który "przedstawia przyszłość energetyczną, która podkreśla współkorzyści środków niezbędnych do jednoczesnego zapewnienia dostępu do energii, czystego powietrza i celów klimatycznych.
W wydaniu na rok 2020 (WEO 2020) MAE w scenariuszu "Stated Policies Scenario" widzi ponad 15% wzrost zainstalowanych mocy jądrowych w latach 2019-2040 (do ok. 480 GWe). Scenariusz przewiduje, że do 2040 roku łączna moc wytwórcza wyniesie 13 418 GWe, przy czym wzrost ten będzie silnie skoncentrowany w Azji, a w szczególności w Indiach i Chinach. W tym scenariuszu udział energetyki jądrowej w globalnej produkcji energii elektrycznej wynosi w 2040 r. ok. 8,5%, czyli raczej mniej niż szacowane przez WNA 10%.
Pomimo wzrostu udziału energii jądrowej IEA szacuje w WEO 2020, że łączny wpływ określonych polityk energetycznych spowoduje wzrost globalnej emisji dwutlenku węgla z sektora energetycznego do 2040 roku.
Zatoka Meksykańska z orbity. NASA.
Soon To Come
Na świecie zamówiono lub zaplanowano około 100 reaktorów jądrowych o łącznej mocy brutto 110 GWe (gigawatów energii elektrycznej), a ponad 300 kolejnych jest proponowanych. Większość planowanych obecnie reaktorów znajduje się w Azji, w której gospodarki szybko się rozwijają, a zapotrzebowanie na energię elektryczną gwałtownie wzrasta. Około 30 krajów rozważa, planuje lub rozpoczyna programy energetyki jądrowej. Jak dotąd w 16 krajach, przede wszystkim w Chinach, Indiach, Rosji i Zjednoczonych Emiratach Arabskich, budowanych jest około 50 reaktorów energetycznych.
Ponadto wiele krajów posiadających już programy jądrowe planuje lub buduje nowe reaktory. Każdy kraj na świecie, który posiada działające elektrownie jądrowe lub elektrownie w budowie, ma swój profil w Bibliotece Informacyjnej WNA.
Dwoma ważnymi przykładami są ostatnio Chiny i Japonia. Chiny debatują nad koniecznością zwiększenia swojego programu jądrowego. W planie pięcioletnim 2021-2025, opublikowanym 5 marca 2021 r., Chiny stwierdziły, że do końca 2025 r. zwiększą całkowitą moc jądrową do 70 GW. Ponadto, według Luo Qi z Chińskiego Instytutu Badań Energii Atomowej, do 2035 r. należałoby zwiększyć moc jądrową do 180 GW. W szczególności Gu Jun, prezes China National Nuclear Corporation i członek Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych, powiedział, że firma naciska na "przyspieszony rozwój" sektora i "masową budowę" reaktora własnej konstrukcji, znanego jako Hualong One.
Pierwszy chiński Hualong One (reaktor wodny ciśnieniowy; moc 1,16 GW) został ukończony i podłączony do sieci w 2020 roku. Według przedstawicieli branży, co roku powinno być oddawanych do użytku co najmniej sześć nowych jednostek, aby skorzystać z efektu skali.
Ponadto Japonia prowadzi obecnie debatę na temat konieczności ponownego otwarcia większości reaktorów jądrowych, zamkniętych po awarii w Fukushimie, oraz budowy nowych, jeśli Japonia ma osiągnąć swoje cele klimatyczne.
Bliżej domu, mimo że Niemcy i Belgia są nastawione na zamknięcie swoich istniejących elektrowni jądrowych, kilka krajów w Europie i w jej pobliżu buduje nowe reaktory jądrowe lub wyraziło zdecydowany zamiar ich budowy.
Oprócz Wielkiej Brytanii, Francji i Finlandii, które obecnie budują EPR (Europejski Reaktor Ciśnieniowy), Słowacja, Białoruś, Turcja i Ukraina aktywnie angażują się w budowę nowych elektrowni jądrowych, a Czechy, Węgry, Rumunia i Bułgaria planują budowę nowych reaktorów. Estonia i Polska, z których żadna nie korzysta obecnie z energii jądrowej, są na etapie planowania budowy swoich pierwszych elektrowni jądrowych.
Współtwórcy
1 Duncan Roy, Partia Zielonych Lewes
2 Peter Vaughan, Partia Zielonych Wschodniego Devonu
3 Mark Yelland, Partia Zielonych Brighton & Hove
Feature image: Houston Museum of Fine Arts. Werner Du Plessis